Antakya Master Planı

6 Şubat 2023 depremlerinin ardından yeniden tasarlanan Antakya projesi, kentsel yaşamı çok işlevli bir yeniden yapılanma stratejisiyle canlandırmayı hedeflemektedir. Konvansiyonel ve tünel kalıp sistemleriyle inşa edilen yeni yapı stoğu, yıkılmış alanların yerini alarak dayanıklı ve çağdaş konut bloklarıyla fiziksel dönüşümü sağlamaktadır. Barınma ihtiyacının ötesine geçen proje, erişilebilirlik, kamusal altyapı ve yaşanabilirlik gibi temel kentsel ihtiyaçları da bütüncül biçimde ele almakta; aynı zamanda kent belleğiyle yeniden ilişki kurmayı amaçlamaktadır.

Kentsel Kurgu ve İşlevsel Entegrasyon
Antakya 3. etap ve çevresindeki fazların planlaması, dengeli işlev dağılımı esasına dayalı olarak geliştirilmiştir. Masterplan kapsamında; konut, karma kullanım, eğitim, sağlık, idari, dini ve kültürel yapılar birbirine yürüme mesafesinde olacak biçimde kurgulanmıştır.

Fatih, Cumhuriyet ve Adnan Menderes caddeleri aktif ticari koridorlar olarak projeyi omurgalandırırken; içe dönük avlular ve yeşil cepheler, daha sakin konut kümelenmelerini tanımlar. Özellikle depremden en çok etkilenen 4., 11. ve 12. bölgeler, dayanıklı ve çok işlevli yeni yapılarla sosyal ve ekonomik iyileşmenin merkezi olarak yeniden kurgulanmıştır.

Bu alanlardaki mimari yaklaşım; insan ölçeğini gözeten kütle yerleşimi, dayanıklı malzeme kullanımı ve pasif iklimlendirme stratejileriyle mekansal konfor ve sürdürülebilirliği birlikte ele alır.

Peyzaj ve Kamusal Alan İlkeleri
Asi Nehri ve çevresindeki su yolları boyunca önerilen yeşil tampon bölgeler, planın ekolojik omurgasını oluşturur. Yaya ve bisiklet yollarıyla desteklenen bu sistem, yumuşak ulaşımı teşvik ederek hem sağlıklı yaşam hem de çevresel süreklilik sağlar. Parsel ölçekli sokak tasarımı; kent mobilyaları, gölgelikli dinlenme alanları ve yerel bitki dokusuyla zenginleştirilmiştir.

Tasarım Kriterleri ve Mekansal Dayanıklılık
Görsel diyagramda belirtilen temel tasarım kararları şunlardır:
• Afet öncesi konut ve ticaret yoğunluğunu yeniden oluşturmak.
• Yürüme mesafesinde mahalle ölçeğinde sosyal donatılar sunmak.
• Yeşil avlular ve gölgeli yaya yolları ile konut çevresini yaşanabilir kılmak.
• Afet dayanımı yüksek, güvenli yerleşim birimleri üretmek.
• Yapılı çevre ile doğa arasında geçirgen ve yumuşak sınırlar kurmak.

Stratejik Sonuç
Antakya 3, 4, 11, 12, 13, 15, 16 ve 19 etapları, yalnızca bir yeniden inşa hareketi değil; geleceğe dönük, çok işlevli bir kent modeli önerisidir. Çağdaş inşaat teknikleri, dayanıklı mekansal organizasyon ve nitelikli kamusal alanları entegre eden bu yaklaşım; daha yaşanabilir, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir Antakya’nın zeminini oluşturur.