Malatya Çırmıktı & Gündüzbey Master Plan

Kentsel Bağlam ve Coğrafi Konum
Proje alanı, Malatya ilinin merkez ilçelerinden Yeşilyurt’ta yer almaktadır. Güneyinde verimli ovalar, kuzeyinde yükselen dağlarla sınırlanan bu bölge, tarih boyunca önemli bir tarımsal ve kültürel merkez olmuştur. Fırat Nehri’nin sağladığı sulama imkanları sayesinde kayısı ve kiraz başta olmak üzere meyvecilik gelişmiş, tarım Yeşilyurt’un ekonomik kimliğini şekillendirmiştir.

Çırmıktı Etabı (Etap 1-5)
Çırmıktı, tarihi dokusunu koruyan sivil mimari örnekleriyle öne çıkar. Geleneksel Malatya evleri; taş temeller üzerine kerpiç duvarlı, kırma ya da beşik çatılı, genellikle iki katlı yapılardan oluşur. Proje kapsamında:
• Etap 1-2: Tarihi alan, Çırmıktı evlerini ve kent meydanını içeren tescilli yapıların bulunduğu bölgeyi kapsamaktadır. Meydan, saat kulesi ve ticari akslarla birlikte yayalaştırılarak kentsel etkileşimi artıracaktır.
• Etap 3-4-5: Gelişme konut alanları, az katlı, bahçeli ve müstakil konutlardan oluşarak tarihi dokuya saygılı yeni yerleşim imkanları sunmaktadır.

Öneri Konut Tipleri:
1. Müstakil konut tipleri – 1-2 katlı, bahçeli, doğal malzemelerle inşa edilen evler.
2. Tescilli yapıların yeniden işlevlendirilmiş konut tipleri – ticari ya da konaklama fonksiyonlarıyla desteklenen yapılar.
3. Yeni gelişme konut tipleri – 2-3 katlı, balkonlu, bahçe teraslı ve doğal malzemeye dayalı yapılar.

Gündüzbey Etabı (Etap 1-5)
Yeşilyurt’un güneyinde konumlanan Gündüzbey, tarım arazileriyle çevrili düz bir topoğrafyaya sahiptir. Mahallenin merkezinden geçen Gündüzbey Kanalı, hem tarihi dokuyu hem de kamusal yaşamı şekillendiren ana unsurdur. Proje kapsamında:
• Etap 1-2: Tarihi alan, Gündüzbey’in geleneksel evleri ve kanal boyu düzenlemelerini içermektedir. Kanal çevresi yayalaştırılarak rekreasyon alanlarıyla sosyal yaşam desteklenecektir.
• Etap 3-4-5: Yeni gelişme konut alanları, az katlı, müstakil ve bahçeli tipolojilerle bölgenin sivil mimarisine uyumlu bir şekilde planlanmıştır.

Öneri Konut Tipleri:
1. Müstakil konut tipleri – 1-2 katlı, bahçeli, geleneksel malzemelerle inşa edilmiş evler.
2. Yeni gelişme konut tipleri – 2-3 katlı, balkonlu ve bahçe teraslı evler.
3. Tescilli yapılardan türetilen müstakil tipler – ticari ya da konaklama amaçlı işlevlendirilmiş yapılar.

Sonuç
Malatya Yeşilyurt Kentsel Tasarım Projesi, Çırmıktı ve Gündüzbey etaplarında tarihi dokunun korunmasını, yeni yerleşim alanlarının ise bağlamsal duyarlılıkla geliştirilmesini hedeflemektedir. Geleneksel Malatya ev tipolojilerinden esinlenen konut tasarımlarıyla, geçmişin mirası çağdaş yaşam standartlarıyla bütünleştirilmektedir.